Hắc tuấn mã (bản dịch của Kim Đồng), hay có tên khác là Ngựa ô yêu dấu (bản dịch Đông A) là môt hồi kí của chú ngưa ô, bắt đầu từ thời thơ ấu tư do, hạnh phúc tại điền trang, tới những năm tháng kéo xe chở khách vất vả, cưc nhọc, rồi đến cả thời gian nghỉ ngơi bình yên khi về già. Cũng giống như con người, chú ngựa ô cũng trải qua đủ mọi cung bậc cảm xúc: vui, buồn, căng thẳng, mệt mỏi, chán chường, đau đớn, thăng hoa.v.v.v.trong khi làm việc; qua đó, chú ngựa cũng như chúng ta, thấm hơn những khoảnh khắc quý giá cho riêng bản thân, hay bên những người thân yêu trong cuộc sống này.
Chưa kể, qua những hồi ức sống động và tuyệt đẹp này, chúng ta còn hiểu hơn môi trường sống, môi trường làm việc ảnh hướng lớn đến tính cách, thái độ và hành động của mỗi cá thể đến thế nào! Hãy nhìn cô ngựa già Gừng tội nghiệp với Ngựa ô mà xem!
THÙY DƯƠNG