Bài 5: Aristoteles

Cuối đêm 30 Tết
….
Mở thấy có tiếng gõ cửa. Mở cửa ra thì thấy khách là một trưởng lão cao lớn, một người nước ngoài da trắng, áo thụng. Tôi trông mặt ngờ ngợ đã nhìn thấy ở đâu, chưa kịp chào hỏi thì cụ mỉm cười lên tiếng:”Ngươi chưa gặp ta bao giờ đâu, Ta ở miền Địa trung Hải, ta đã rời bỏ trần thế nhà người cách đây mấy nghìn năm. Đêm nay ta đi du hành Châu Á vào dịp cuối năm, thấy nhà người có ánh đèn, nên ta tạt vão xông đất theo tục lệ đất Việt”.

Tôi cảm ơn cụ, mời cụ vào nhà và pha trà ướp sen hồ Tây mời cụ rồi tiếp chuyện cụ. Không ngờ cụ thông thái tuyệt vời, chuyên trên trời dưới dất cái gì cũng biết.
….
Sau chợt nhớ ra là mấy tháng trước, nhân tìm tài liệu về nền văn mình cổ đại, mình đã nhìn thấy nhiều gương mặt danh nhân cổ Hy Lạp, có thể trong số đó có cụ ấy. Tôi liền xuống thư viện mượn lại sách về cổ Hy Lạp thì quả là có cụ, tên cụ là Aristotle, sống vào thế kỷ 4 trước Công nguyên. Tôi lục tìm thêm tài liệu về Aristoteles và tìm ra được một số câu như sau:

Kẻ hà tiện vơ vét lia lịa tưởng như sống được mãi còn kẻ hoang phí thì vung vãi tiền tưởng như chết đến nơi rồi.

Không có thiên tài nào mà không có chút điên rồ.

Kẻ ngu dốt chuyên khẳng định, người thông thái thì luôn nghi ngờ, nhà minh triết thì suy nghĩ.

Lời nói chất lượng là lời nói trong sáng mà không nhàm chán.

Bàn tay là công cụ của các công cụ

Một người làm bạn với tất cả mọi người thì không thể là ootj người bạn

Thiên nhiên không tạo ra thứ gì mà không có mục đích

Ai yêu quá nhiều thì cũng căm ghét quá nhiều
…
Aristoteles là nhà triết học cổ Hy Lạp bậc thầy, là một khối óc bách khoa, hệ thống hóa tất cả triết học vào các môn của thời đại mình. Ông rất gần triết học duy vật hiện đại, còn thầy ông là Platon thì đại diện cho triết học duy tâm. Ông sáng tạo ra môn logic học (đẻ ra chủ nghĩa Kinh viện của thời Trung cổ, lại có ảnh hưởng đến triết học phương Tây cho đến nay).

Tác phẩm Thi pháp của ông vạch rõ thể loại bi kịch Hy Lạp. Ông sáng lập phương pháo giáo dục Tiêu dao: sư phụ và đồ đệ vừa dạo chơi vừa giảng bài, vừa đàm đạo.

Trích trang 27,28

Trân trọng giới thiệu./.

THÙY DƯƠNG